शालेय शिक्षण व क्रिडा क्षेञामध्ये खालील उदिष्टांची पूर्तता करण्यास जिल्हा परिषद कटिबध्द आहे.

• प्राथमिक शिक्षणांचा उर्जा उंचावून त्यामध्ये जिवनोपयोगी शिक्षणाचा समावेश करणे.
• सर्व मुला मूलींचे प्राथमिक शिक्षण पूर्ण करणे.
• शाळांतील विद्याथ्यांच्या गळती कमी करुन १०० टक्के उपस्थितीचे उदिष्ट साध्य करणे.
• ६ ते १४ वयोगटातील शाळा सोडलेली /शाळेत कधीच न गेलेली , स्थलांतरीत मुलांकरिता पर्यायी शिक्षणाचे उपक्रम राबविणे
• विशेष गरजा असलेल्या मुलांना शिक्षणाची समान संधी व सहभाग मिळवून देणे.
• मूलीच्या प्राथमिक शिक्षणासाठी विशेष कार्यक्रम राबविणे.

शैक्षणिक विकांसाठी असलेल्या जिल्हा परिषदेच्या , राज्याच्या व केद्गांच्या पूढील योजना राज्यात प्रभावीपणे राबविणे.

शिक्षण विभागा अतर्गत ११ संवर्ग येत असून ते खालील प्रमाणे आहेत.

• केंद्ग प्रमुख
• उच्चश्रेणी मुख्याध्यापक
• प्राथमिक शिक्षक
• माध्यमिक मुख्याध्यापक
• उच्चश्रेणी शिक्षक
• निम्नश्रेणी मुख्याध्यापक
• क.म.वि.शिक्षक
• कनिष्ठ शिक्षण विस्तार अधिकारी
• वरिष्ठ शिक्षण विस्तार अधिकारी
• प्रयोग शाळा सहाय्यक
• प्रयोग शाळा परिचर

शिक्षण विभाग (पाथमिक) जिल्हा परिषद भंडारा

शिक्षण विभाग (प्राथ) अंतर्गत वर्ग अ व ब ची कार्यरत अधिका-यांची नावे व पदनाम

नवोदय परिक्षा :- इयत्ता ५ मधे शिकत असलेले मुले सदर परिक्षेला बसविले जातात.या परिक्षेमधुन निवड झालेल्या विद्यार्थ्योचे शिक्षण केद्गशासना मार्फत चाजविल्या जाणा-या नवोदय विद्यालयातुन इयत्ता १२ वी पर्यत मोफत शिक्षण दिले जाते .

प्राथमिक/माध्यमिक अध्यापक विद्यालयात कार्यरत असणा-या कर्मचा-यांचा मुलांना मोफत शिक्षण योजनाः- सदर योजना ५ ते १२ पर्यत शिक्षण घेणा-या विद्यार्थ्योसाठी सदर योजना राबविण्यात येते.

इयत्ता १ ते १० वी पर्यत विद्यार्थ्योना मोफत शिक्षण :- जे पालक महाराष्ट्रात १५ वर्षे रहवाशी अशा पालकांच्या पाल्यांना इयत्ता १ ली ते १० वी पर्यत निशुल्क शिक्षण दिले जाते.शिक्षण घेत असलेले अपत्य हे दिनांक १५.६.१९६८ नंतरचे चौथे अपत्य असुन नये तसेच सदरची सवलत ही उतीर्ण विद्यार्थ्योनाच दिली जाते. तसेच विद्यार्थ्योचे गळतीचे प्रमाण कमी व्हावे आणि समाजातील सर्व गरीब व गरजु विद्यार्थाना शिक्षण घेता यावे या करीता शासनाने सदर योजना मोफत निशुल्क राबविलेली आहे.

इयत्ता १२ वी पर्यत मुलींना मोफत शिक्षण :- सदर योजना गरीब व गरजु विद्यार्थ्योना शिक्षणाची आवड निर्माण व्हावी तसेच समाजातील सर्व मुली शिक्षणापासुन वंचित राहुनये यासाठी शासनाने ही योजना राबविलेली आहे.सदर योजनेत जे पालक महाराष्ट्रात १५ वर्षे रहवाशी अशा पालकांच्या पाल्यानाच ही योजना देय आहे. सदर विद्यार्थ्यीनीवर आकारली जाणारी शिक्षण फी ही शासनाकडुन शाळा/महाविद्यालय यांना अदा केली जाते.

१५००० च्या आत उत्पन्न असणा-या पालकांच्या मुलांना मोफत शिक्षण योजना :- इयत्ता ११ ते १२ पर्यत शिक्षण घेणा-या विद्यार्थ्योसाठी सदर योजना राबविण्यात येते.ज्या विद्यार्थ्योचे पालकाचे उत्पन्न १५००० च्या आत आहे.त्यांना कोणतेही शुल्क भरावे लागत नाही.

प्राथमिक/माध्यमिक अध्यापक विद्यालयात कार्यरत असणा-या कर्मचा-यांचा मुलांना मोफत शिक्षण योजनाः- सदर योजना ५ ते १२ पर्यत शिक्षण घेणा-या विद्यार्थ्योसाठी सदर योजना राबविण्यात येते.

राष्ट्रीय आर्थिक दृष्टया दुर्बल घटक योजना ( एन.एम.एम.एस) :- इयत्ता ८ वी मधे शिक्षण घेणा-या व पालकाचे १.५ लाखाचे उत्पन्न असणा-या कोणत्याही संवर्गातील विद्यार्थ्योस ही परिक्षा दिल्यानंतर शिष्यवृत्ती पात्र ठरविले तर ही शिष्यवृत्ती विद्यार्थ्योना देण्यात येते.सदर परिक्षेचे ऑनलाईन फार्म मुख्याध्यापका मार्फतीने भरण्यात येते.

आर्थिक दृष्टया मागासवर्गीस विद्यार्थ्योना दयावयाची सवलत :- ज्या विद्यार्थ्योचे पालकांचे उत्पन्न १५००० च्या आत आहे.अश्या वर्ग ५ ते १० मधे शिकणा-या विद्यार्थ्योना या योजनाचा लाभ देता येतो.या योजनेसाठी राज्य शासनाकडुन अनुदान प्राप्त होते.त्याचे वाटप शाळानिहाय जिल्हास्तरावरुन करण्यात येते.

अल्पसंख्याक विद्यार्थ्योना मॅट्रीक पुर्व शिष्यवृत्ती योजना :- सदर समाजातील विद्यार्थ्योना मॅट्रीक पुर्व शिष्यवृत्ती योजना सन २००८-२००९ या वर्षा पासुन शासनाने सुरु केली आहे वर्ग १ ते १० पर्यत शिक्षण घेणा-या अल्पसंख्यंक समाजातील विद्यार्थ्योनासाठी आहे.या शिष्यवृत्ती चे आवेदनपत्रे मुख्याध्यापका मार्फत ऑनलाईन फार्म पाठविलेले जातात सदर योजनेत विद्यार्थ्याचे पालकाचे उत्पन्न एक लाखापेक्षा कमी असावे तसेच लाभार्थी संख्या मर्यादित असल्याने दारिद्गयरेषे खालील व कमी उत्पन्न असणा-या पालकांच्या पाल्यास प्रथम प्राधान्य राहील.एका कुटुंबातील दोन पेक्षा जास्त विद्यार्थ्योना सदर योजनेचा लाभ देता येत नाही.

आय.सी.टी .योजना :- जिल्हयातील माध्यमिक शाळांनमधे संगणक सुविधा आहे.अश्या शाळेतील दोन शिक्षकाचे २१ दिवसाचे प्रशिक्षण देण्यात येते व आय.सी.टी योजने मार्फत शिक्षकांना प्रशिक्षण देऊन ते विद्यार्थ्योना वर्ग ९ ते १० मधे शिक्षण घेणा-या विद्यार्थ्योना संगणकाचा ज्ञान प्राप्त करता येते. इ.१० वी साठी माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळ नागपूर याद्वारे घेण्यात येणा-या परीक्षेमधे आय.सी.टी हा अनिवार्य म्हणुन ग्रेटचा विषय निवडलेला आहे.यासाठी विद्यार्थ्योची लेखी ४० व प्रात्येक्षिक १० अशी एकुण ५० गुणाची परिक्षा घेण्यात येते.

बालचित्र कला स्पर्धा :- सदर स्पर्धा दरवर्षी १४ ऑगष्ट ला गटशिक्षणाधिरी मार्फत पंचायत समितीस्तरवर इयत्ता १ ते १० चा विद्यार्थ्यान कडुन परिक्षेचे आयोजन केले जाते निवड झालेल्या विद्यार्थ्योना तालुका,जिल्हा व राज्यस्तरावर नेण्याची चालना मिळते.त्यानुसार विद्यार्थ्योना योग्यते बाबत प्रमाणपत्र प्रदान केले जाते.

स्वातंत्र संग्राम सैनिक/माजी सैनिक योजना :- इयत्ता ५ ते १० मधे शिक्षणघेणा-या ज्या विद्यार्थ्योचे पालक स्वातंत्र /माजी सैनिक असतील अशा पालकाच्या पाल्याना सदर योजनेचा लाभ देण्यात येतो.

माध्यमिक शाळेतील मुलींना प्रोत्साहन भत्ता :- इयत्ता ९ वी मधे शिक्षण घेणा-या अनुसुचित जाती व जमाती संर्वगातील विद्यार्थ्याीनीना सदर योजनेतील एकत्रित रक्कम वार्षिक रुपये ३०००/- मा.शिक्षण संचालक पुणे (माध्य व उच्च माध्यमिक) यांचा मार्फत लाभार्थीच्या खात्यात जमा केली जाते.

राष्ट्रीय प्रज्ञाशोध शिष्यवृत्ती परिक्षा (एन.टी.एस) :- वर्ग १० चे विद्यार्थी या परिक्षेला बसु शकतात प्रथम जिल्हयास्तरावर व नंतर राष्ट्रीय स्तरावर ही परिक्षा होत असते.राज्यस्तरावर उर्तीर्णे विद्यार्थी संपुर्ण शिक्षण होईपर्यत शिष्यवृत्तीस पात्र ठरतात.

इन्पायरअवार्ड योजना :- इयत्ता ६ ते १० मधे शिक्षण घेतअसलेल्या विद्यार्थ्योनमधे विज्ञान विषयक दृष्टीकोणाला चालना मिळावी यासाठी सदर योजना महत्वाची आहे.यामधे विद्याथ्यास विज्ञान विषयक मॉडेल व प्रयोग तयार करण्यासाठी तसेच प्रदर्शनस्थळी मॉडेल नेण्यासाठी लागणारा खर्च विद्यार्थ्योला रुपये ५०००/- चा धनादेश शासना मार्फत दिला जातो.विद्यार्थ्योनी सदर मॉडेल जिल्हयात,राज्यात व राष्ट्रीय पातळीवर नेण्यासाठी चालना मिळते.

अ) शिकवणी वर्ग :- इयत्ता १० वी व १२ वी मधे अनुर्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्योना विशेष शिकवणी वर्गातील सोय करुन देण्यात आलेली आहे.या मधे इ.१० वी साठी गणित,इग्रजी व विज्ञान तर इ.१२ वी साठी गणित,भौतिकशास्त्र,रसायनशास्त्र,जिवशास्त्र,इंग्रजी व लेखाकर्म हे विषय शिकवणी वर्गासाठी घेण्यात येतात.त्यासाठी विद्यार्थी संख्या कमीत कती १५ असणे आवश्यक आहे.

ब) अभ्यासिका केंद्र :- मोठया गावातील माध्यमिक शाळेतील मुला मुलींना रात्रीच्या वेळी शाळेत अभ्यास करता यावे या साठी माध्यमिक शाळेत अभ्यासकेंद्रातील स्थापना करण्यात येते.या अभ्यास केंद्रासाठी शोलार लाईट मोफत पुरविल्या जातात तसेच बदलेल्या अभ्यासक्रमाची पुस्तके विद्यार्थ्योना अभ्यासिका केंद्रात उपलब्ध करुन दिली जातात.अभ्यास केंद्रावर व्यवस्थापक म्हणुन मुख्याध्यापक किंवा सहाय्यक शिक्षक यांची नेमणुक केली जाते.त्यांचे मानधन शासना मार्फत अदा करण्यात येते.

क) बालभवन विज्ञान केंद्र :- सदर योजना तालुक्याच्या मुख्य ठिकाणी बालभवन केंद्राची स्थापना करण्यात आलेली आहे.विद्यार्थ्योना विज्ञानाविषयी आवड निर्माण करण्यासाठी ही योजना कार्यवित आहे.बालभवनामधे विविध वैज्ञानिक मॉडेल,प्रयोग कलासाहीत्य व इतर साहीत्य ठेवले जातात.सदर बालभवन केंद्राला इ ५ ते ८ चे विद्यार्थी प्रत्यक्ष भेट देतात.भेट देणा-या विद्यार्थ्योला प्रती विद्यार्थी १० रुपये प्रोत्साहन भत्ता शासना मार्फत दिला जाते.

ड) मोफत सायकल वाटप योजना :- इयत्ता ८ ते १२ मधे शिक्षण घेत असलेल्या मुलींना शाळेपासुन शुन्यते ५ किलामिटरावर राहणा-या विद्यार्थीनीना मोफत सायकल वाटप करण्याची योजना आहे.सदर मुलींना सायकल खरेदी करण्यासाठी शासनामार्फत ३०००/- रुपये लाभार्थीच्या खात्यात जमा केले जातात . माध्यमिक शाळेतील मुलींना शाळेपर्यत येजा करणे सोईचे व्हावे यासाठी ही योजना राबविले जाते.तसेच त्या विद्यार्थ्यीनीने इतर योजनेतुन सायकलचा लाभ घेतलेला नसावा.

ई ) मोफत बस वाहतुक योजना (मुलीनसाठी) :- इयत्ता ८ ते १२ मधे शिकणा-या मुलींना घरापासुन शाळेत मोफत प्रवास करता यावा.या करीता प्रत्येक तालुक्यात ५ बसेस विद्यार्थीनीसाठी उपलब्ध करुन देण्यात आलेली आहे.

जिजाऊ माता मोफत सायकल वाटप योजना :- ग्रामीण भागातील शाळांनमधे मुलीचे गळतीचे प्रमाण कमी व्हावे या दृष्टीने जिल्हयातील माध्यमिक शाळेत शिक्षण घेणा-या दारिद्गय रेषे खालील फक्त ८ व ९ वी मधे शिक्षण घेणा-या व इयत्ता ७ वी मधे कमीत कमी ४५ टक्के गुण प्राप्त करणा-या तसेच सदर विद्यार्थीनीना ही दारिद्र्य रेषेतील कुटुंब असणे आवश्यक आहे.लाभ मिळणा-या मुलीचे घराचे अंतर शाळेपासुन कमीत कमी दोन किलोमिटर असणे असवश्यक आहे.

राजीव गांधी विद्यार्थी अपघात सानुग्रह अनुदान विमा योजनाः- विद्यार्थ्योना अपघाता /मुत्यु झालेल्या आर्थिक नुकसान निधी देण्याच्या दृष्टीने तसेच त्यानंतर सुरक्षा कवच देण्याकरीता राज्यातील सर्व विद्यार्थी व विद्यार्थ्यीनीना सदर योजना कार्यान्वीत केलेली आहे.शासकीय विभागाच्या अधिपत्या खालील सर्व मान्यता प्राप्त शाळा /महाविद्यालय यांना सदर योजना लागु असुन.या साठी प्रत्यक्ष पालक किंवा विद्यार्थ्योला कोणताही विमा भरावालागत नाही.

नागरीकाची सनद शिक्षण विभाग ;माध्यमिकद्ध जिल्हा परिषद भंडारा येथील दर्शविणारे विवरण पऋाक